Çapemenîya Azad Hêza Parastina Civakê ye

Kurdistan LEZGIYEVA nivîsand —

Sêşem 9 Îlon 2025 - 08:00

Pergala dewletê û hêzên serdest ên wê, bi taybetî ji salên 1980’an vir ve, medyayek şerê taybet afirandine. Wan di bin navê "terorîzmê" de amûr afirandine da ku hem civak û hem jî neteweyên di berxwedanê de bi rêya medyaya şerê taybet hedef bigirin. Stratejiyên şerê rêxistinkirî li dijî civakê û neteweyên din bi vê rêbazê hatine meşandin, ku dewlet medyayê wekî hêzekî bingehîn digire dest û birêvedibe. Bi vî rengî têgihîştina raya giştî hatîye manîpulekirin. Hêzên bihêz medyayê bikar tînin da ku îdeolojiya xwe belav bikin û bi rîya wê kontrolê biparêzin. Sektora taybet a ne-dewletî jî di heman şerê li dijî civakê de ye. Medyaya di bin kontrola sektora taybet de hîn xeternaktir e.

Di rastîyê de Medya hêza rastîn a guhertina civakî ye. Lêbelê, ew ji vê mîsyonê pir dûr ketîye. Berevajî vê, ji destpêka xwe ve, medya amûra îdeolojîk a dewletê û parêzvanê rastîn ê statuya heyî ye. Her çend medyayê dibe ku wekî "hêza çaremîn" a demokrasiyê navûdengek hebe jî, pozîsyona wê di halê hazir de ne di vî alî de ye. Wê helwestek dij-demokratîk û dij-civakî pejirandîye. Dewletên neteweyî û hêzên hegemonîk berpirsiyarê gelek sûcên li dijî mirovahiyê ne. Qirkirin, kuştinên bêserûber, tacîz û tecawiz, qirkirina çandî û hwd. - hemî terorîzma dewletê pêk tînin. Lêbelê, medyayê rola piştgirîkirina siyasetek terorîzmê girtiye ser xwe ku van sûcan sipî dike, paşguh dike û vedişêre. Ew di sûcên ku ji hêla dewletê ve têne kirin de hevkar e. Bi rêya medyayê, dewlet dikare hemî sazîyan bişopîne û kontrol bike. Ew rojeva siyasî ya civakê destnîşan dike.

Medya, ku xwe wekî çapemeniya azad û muxalîf pênase dike, zimanê azad ê civakê ye. Ew li dijî medyaya dewlet û taybet derdikeve û daxwazên gel ji bo azadî û edaletê tîne ziman. Ji ber vê sedemê, ew her tim hedef tê girtin. Çapemeniya Azad û Rojnamevanên Azad, ku sûcên dewletê eşkere dike û li kêleka civakên bindest radiweste, bedelên giran daye. Ew bi berdewamî û bi awayekî sîstematîk ji hêla dewletê ve tên reş kirin. Armanc eşkere ye: ew bi qasî nêzîkatiyek ji bo tepisandin û bêdengkirina muxalefeta giştî ye, ew qas jî ji bo pêşîgirtina li eşkerekirina kiryarên xwe yên terorîst e. Bêdengkirina Çapemeniya Azad bûye stratejiyek bingehîn ji bo pêşîgirtina li eşkerekirina sûcên ku ji hêla dewletên serdest ve li cîhan û bi taybet a Komara Tirkiyeyê li Kurdistanê hatine kirin e. Armanckirina beşên civakê yên dijî-dewletê erkê sereke yê medyayê ye. Rojname û ajansên qedexekirî û rojnamevanên ku hatine kuştin an rastî êrîşan tên encamên dijwar ên lêgerîna çapemeniya şoreşger a ji bo rastiyê bûne. Erka herî bingehîn a çapemeniyek azad û şoreşger ew e ku demokrasîyek fonksiyonel biparêze û her weha raya giştî li ser mijarên erênî û neyînî agahdar bike.

Wekî amûrek manîpulekirina îdeolojîk, medyayê civakan ji bo razîkirinê vedike. Stratejiya bingehîn ev e: ji bo ku civak li ser mijarekê razî bibe, ew mijar demek dirêj di hişê wê de dimîne. Bi vî awayî, weşanên ku bi berdewamî dubare dibin, heman peyv û heman ziman tên bikaranîn dê helwest û nêzîkatiyên civakê biguherînin. Her çend ew vê yekê bi dest nexin jî, ew ê herî kêm ji nêzîkatiya bingehîn a ku berê bawer dikirin derbas bibin. Bi demê re, ev yek dê bi rêya ajîtasyona tund a medyayê were rêkûpêk kirin. Bi vî rengî, kontrola tevahî li ser ramanên civakê tê bidestxistin û bi demê re civak vediguhere hişmendîyek perçebûyî û belavbûyî.

Di encamê de, medyayê bi dijberîya xwe ya li hember civak, azadî û wekheviyê alîyê xwe eşkere kirîye. Ew bûye çekek dij-aramî û aşitîyê. Di vê rewşê de, medyayê ne tenê rêzgirtina xwe ji bo rastiyê winda dike, lê di heman demê de bi dijminatî li hember rastî û heqîqetê jî tevdigere. Bi xirabkirina hişmendiya dîrokî ya civakê, ew hişmendiyek û têgihîştinek dîrokî ya nû belav dike. Ew bi nirxên bingehîn ên civakê re pevçûnê dike. Di vê rewşê de heger ziman û hişmendî neyê guhertin, guhertin ango gavek ber bi qadekî nîqaş û aramîyê ne gengaze. Ji ber wê rol û mîsyon dikeve ser milê Çapemenîya Azad a kû xwe û civaka xwe ji vê rewşê biparêze û hertim zelalî û heqîqetê esas bigre.

parvê bike

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2025 Yeni Özgür Politika | Mafên belavkirinê parastî ne.