- Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê û kedkarên sînemaya Kurdî ragihandin ku ew ê di Mijdara 2025’an de Mihrîcana Fîlman a Navneteweyî ya Amedê ji nû ve lidarbixin û gotin ku “Ji cihê me hiştiye em didomînin…”
Beşa Sînemayê ya Serokatiya Daîreya Karûbarên Çand û Civakî ya Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê dest bi amadekariyên civîna 3’yemîn Mihrîcana Fîlman a Navneteweyî ya Amedê kir. Di civîna ku di navbera 28’ê Sibat û 1’ê Adarê de pêk hat de ji gelek welatan, festîvalên filman û saziyên sînemayê sînemavan li hev civiyan. Her wiha nûnerên festîvalên Kurdî û sînemavanên Kurd jî beşdarî civînê bûn.
Di nîqaş û pêşniyarên du rojan de hat ragihandin ku ew ê Mihrîcana Fîlman a Navneteweyî ya Amedê di Mijdara 2025’an de were lidarxistin.
Mihrîcana Fîlman a Navneteweyî ya Amedê beriya rejîma qeyûman bi pêşengiya Komeleya Rojhilata Navîn a Sînemayê du caran hatibû lidarxistin lê ji ber desteserkirina şaredariyan ev çend sal bûn nedihat lidarxistin. Ji lewma komîteya festîvalê ragihand û got; “Em ji cihê me hiştiye didomînin…”
Rêwîtî dewam e…
Têkildarî mijarê daxuyaniyeke nivîskî hate dayin. Di daxuyaniyê de wiha hate gotin: “Ev 8 sal in bi destê qeyûman hewl dan me bêziman, bêdeng, bêreng û bêbêhn bihêlin. Saziyên me yên çand û hunerê hatin girtin û mihrîcanên me hatin qedexekirin. Lê belê îro bi dengê aştiyê yê bilind dibe, ji bo bi awayekî azad bêhnê bistînin, Mihrîcana Fîlman a Amedê ya Navneteweyî bi ruhê xwe yê serbixwe, piştevan û azadîxwaz dîsa rêwitiya xwe didomîne. Armanca mihrîcanê ew e ku li dijî feraseta sînemayê tenê weke berhemeke endustriyê dibîne, qadeke demokratîk, civakparêz, wekheviya zayenda civakî, ekolojîk û alternatîf biafirîne.”
Xeta azadîxwaz û piştevanî
Bi domdarî hate gotin ku mihrîcan dike ku berhemên sînemayê yên bingeha xwe ji çavkaniyên xwe ji nirxên cewherî yên civakê û xwe bi fikarên madî bisînor nake tên afirandin bigihîne gel û wiha domiya: “Mihrîcan hedef dike ku hunera sînemayê li ser xeta azadîxwaz û piştevaniyê pêş bikeve sûdewer be. Mihrîcan, di sînemayê de curbicuriya hunerî û çandî teşwîq dike û bi taybet jî balê dikişîne ser nûnertiya jinê ya di qada sînemayê de û rola wê ya çalak a di pêvajoya hilberandinê de. Di serî de sînemagerên Kurd, armanc dike ku ji bo sînemagerên Rojhilata Navîn û hunermendên cîhanê yên xwedî heman nirxan zemîneke piştevaniyê û danûstandinan ava bike.”
Rê nade sansurê
Di berdewamiya daxuyaniyê de hat destnîşankirin ku mihrîcan, feraseta sînemayê ya serbixwe ku civakê esas digire armanc dike û bi vî awayî dewam kir: “Bi vê yekê re hedef dike ku veguhere platformeke berhemên azadîxwaz, şoreşger û civakparêz bîne gel hev. Di serî de fîlmên li Rojhilata Navîn tên çêkirin, yek ji hedefên wê yên esasî ew e ku fîlmên li seranserî cîhanê yên li dijî meseleyên civakî bi hestiyarî nêz dibin bêhtir bide xuyanîkirin. Di salên dawî de li Tirkiyeyê zexteke giran li ser sînemayê heye û gelek mihrîcanên fîlman bi sansur û bisînorkirinan re hatine bîranîn. Di vê çarçoveyê de, 3’yemîn Mihrîcana Fîlman a Amedê ya Navneteweyî dê ji nêzikatiyeke hevrikiyê zêdetir, feraseta piştevaniyê derxîne pêş û dê rê nede sansurê.”
Piştgiriya senaryoyên bi Kurdî
Hat gotin ku bernameyeke piştevaniya senaryoyê ku ji bo pêşketina sînemaya Kurd dibe piştevan jî di mihrîcanê de cih bigire û daxuyanî wiha bi dawî bû: “Bi piştevaniya senaryoyên bi Kurdî re dê zemîneke afirandinê yê bihêz di qada sînemayê de were avakirin. Di çarçoveya mihrîcanê de dê fîlmên metraja wan dirêj, belgefîlm û kurtefîlm cih bigirin. Mihrîcana me ku bi hêza veguherandinê ya sînemayê bibawer e, dê hinek temayan diyar bike û di çarçoveya van temayan de xelatên teşwîqkirinê bide. Dê pêşandana fîlman tenê bi eywanên sînemayê bisînor nemîne, dê li qadên servekirî û girtî yên cuda yên bajar jî bên pêşandan. Bi vê yekê re dê xwe bigihîne gelek kesan. Di heman demê de dê bi gotûbêj, panel û atolyeyan jî bike ku di navbera sînemageran de danûstandineke fikrî çêbibe û ji bo sînemagerên ciwan bibe tecrûbeyeke afirîner.”
Mihrîcan di Mijdara 2025’an de ye
Weke encam; dê 3’yemîn Mihrîcana Fîlman a Amedê ya Navneteweî di meha Mijdara 2025’an de bê lidarxistin û armanc dike ku sînemayê bigihîne gelan, hilberîna hunerî teşwîq bike û zemîneke piştevaniyê ya alternatîf ji bo sînemageran biafirîne. Di vê çarçoveyê de jî xebatkarên mihrîcanê hemû sînemagerên dost vexwendin mihrîcanê da ku mihrîcan bi awayekî xurt pêk were.
NAVENDA NÛÇEYAN
