Êdî civakîbûna Kurdan lewaz dibe

Sîstema kapîtalîst û qeyrana aboriyê bûye sedem ku peywendiyên civakî yên di nava civakê de lewaz bibin û mirov ji hev du dur bikevin, her wiha bûye sedem tenê jiyankirinê. Bi taybet ji bo pîr û kalan ku gelek caran bi tena serê xwe di mala xwe de jiyana xwe ji dest didin, lê kesên derdor nizanin. Ev yek jî ji civak û çanda Kurdî dûr û biyaniye. Têkildarî mijarê welatî û kesayetên beşên cuda yên Silêmaniyê axivîn. Xanenişîn Mihemed Reşîd li ser mijarê got:“Di roja me de peywendiyên civakî yên di nava malbatê de lewaz bûne û kes kesê napirse. Tenê di dema cejn û boneyan de serdana hev dikin. Sedema vê jî ji ber pirsgirêkên aboriye ku hêza xelkê ya serdanê bike nîne. Ji bo wê yekê ew kesên nexweş dikevin û lewaz dibin, rewşa wan xirab dibe nikarin ji malê derkevin dimirin. Piştre bi rêya belavbûna bêhnê tê dîtin.” Hêro Salih destnîşan kir ku berê de buyerên wiha tenê li Ewropayê hebûn, lê niha li Herêmê jî diqewimin û got:“Berê, ji ber bê agahî û dûrbûnê tenê li Ewropayê rewşên wiha derdikevin, lê li Herêma Kurdistanê jî ev yek dibe diyardeyek. Sîstema kapîtalîst, rewşa aborî û medyayên dijîtal gelek bandorê li ser jiyana welatiyan kiriye. Kes ji hev qut bûne, hatin çûyîn kêm bûye û ker kesek ketiye xema jiyana xwe. Ev ji ber xemsariya hikûmetê ye, ji ber ku divê kesên ku bi tena serê xwe dijîn ji hêla hikûmetê ve bi rêya sîstemek taybetî ya ku bi navendên lênêrînê ve girêdayî ye, werin çavdêrkirin. Divê malbat giringiyê bide serdan û xurtkirina peywendiyên civakî.”

Tiştên ecêb di nava Kurdan de çêbûne

Lêkolînera civakî Perwîn Hesen balkişand li ser erkên ku beramberî kesên bi temen û tenê jiyan dikin werin pêkanîn û got:“Rojane karmendek tenduristiyê yan civakî serdana wan bike. Lê li Herêma Kurdistanê xizmetgûzariyek wiha nîne. Her wiha niha jiyan zehmet bûye, keç û kurên wan ji ber mijulbûna bi jiyan û avakirina malbata xwe, derfet nabînin. Her çiqas ev hincetek lewaze jî ku serdana dayîk û bavê xwe nekin. Niha peywendiyên civakî yên di nava malbatê de pir lewaz bûne. Zarok ji ber jiyana li ser medya dijîtal êdî wekî berê bi hezkirin nêzî dayîk û bavê xwe nabin. Ji ber sîstema kapîtalîst wiha lê hatiye ku bi bêhnê dîtina kesên dimirin bûye diyarde.”

Mela Wişyar Caferanî têkildarî heman mijarê wiha got:“Bê guman, ev diyardeyek ecêbe ji bo Kurd û Kurdistanê. Ji ber ku netewa Kurd neteweyek xwedî exlaq û bawerî ye. Ji hev qutbun û cudabûn, dijî olê Îslamê ye. Giringiyê didin lawiran, lê nadin mirovan. Bi rêya medyayê gelek tiştên ecêb derbasî nav gelê Kurd bûye. Ji ber xemsariya hikûmetê, bikaranîna teknolojiyê û nebûna hişmendiyê di civakê de, peywendiyên civakî lewaz bûne. Zarokek ji bo dayîk û bavê xwe xizmetkar digire an jî ji kar derdixe. Ev li dijî olê ye. Her wiha têkçûna peywendiyên malbatî û pêşxistina taybetmendiyên cûda jî bi çandên biyanî ve girêdayî ne. Divê hemû saziyên medyayê ji bo çareserkirina pirsgirêkên civakê xizmeteke baş bikin. Her wiha pêwîste em hemû bi hev re hewl bidin van diyardeyên nebaş di civakê de ji holê rakin.”

ROJNEWS/SILÊMANÎ