Deriyê xewnan ên şervanên Kurd

• Esas belgefilma “Deriyê Xewnan” çavdêriyên li ser Şoreşa Rojava ne. Derhêner bi kemaraya xwe hêz û taqeta şervanên jin nîşan dide, lê bi kêliyên dilsoz. Ew tenê hin tiştan nîşan nade, her wiha dixwaze bersiva hin pirsan jî wergire ji şervanên jin ên Kurd.

ARDÎN DÎREN

Filmê “Darvazeyê Royaha” (Deriyê xewnan) ê derhênera jin Negîn Ahmedî, îsal li Berlinale (Festîvala Filman ya Berlînê) di beşa “Generations”ê de hate nîşandan. Film cara yekem li Berlînale hate nîşandan û bi vî awayî promiyera xwe kir.

Filmê “Deriyê xewnan” bi şêxazekî belgefilmê hatiye çêkirin, û qederê 6 salan domandiye heta ku belgefilm biqede. Ji bo Negîn Ahmedî karibe belgefilma xwe çêke û xeyala di sere xwe de pêk bîne, biryareke radîkal dide û ji Îranê berê xwe dide Rojava. Ew bi salan tevî şervanên YPJ’ê dijî ango bi wan re wext derbas dike û dixwaze dîmenên kêliyên baş û jidil biqefêle da ku belegefilmeke bi bandor bihûne. Şervanên jin ên ku li hemberî DAIŞ’ê li ber xwe da û hîna jî li ber xwe didin, pirr bala wê kişandine. Lê ev balkişandineke ji rêzê nîne, naxwe ew di nava şervanan de ji bo belgefilmekê 6 salan nedima! Wê dixwest dîmenê jiyana şervanên jin ên Kurd a rastîn bigire, bike film û bibe şahidê berxwedana wan. Yanî bi çêkirina belgefilmê, derhêner bi xwe jî bi guhertinan dijî û şoreşa jinan ya ku li Rojava pêk hat, weke jinekê tesîra xwe li wê dike. 

Xewnên azadiya jinên Kurd

Di nav dîmenên Negîn Ahmedî de kêliyên pirr dilsoz hene. Weke nimûne wê dema ku şervanên jin porê hev şeh dikin û keziyan dihûnin qefaltiye, her wiha dema şervan birînên xwe yên qaçil girtine nîşanî wê didin jî dîmenên bi bandor in. Yanî serpêhatiyên ku Negîn Ahmedî vedibêje û nîşan dide, ji filmên şer ên din cihêtir in. Ew bi ezmûnên siyasî û şexsî bi nîşaneyên balkêş nîşan dide û bi vî awayî kompozîsyonên xweşik û bi bandor ava dike. Ji lewma filmê “Deriyê Xewnan” di heman demê de xewnên azadiya jinên Kurd vedibêje û nîşan dide sînema çiqasî bi bandor e di nirxandina meseleyên civakî de.

Bi zorê ‘deriyê xewnan’ li xwe vedike

Esas, belgefilma “Deriyê xewnan” çavdêriyên li ser Şoreşa Rojava ne. Derhêner bi kemaraya xwe hêz û taqeta şervanên jin nîşan dide. Ew tenê hin tiştan nîşan nade, her wiha dixwaze bersiva hin pirsan jî wergire ji şervanên jin ên Kurd. Negîn Ahmedî ji bo karibe vê belgefilma xwe çêke destpêkê pirr zehmetiyê dikişîne. Dema cara ewilî dixwaze here Rojava û dîmenên jiyana şervanan bi kamerayê bigire, destûrê nadin wê. Lê Negîn Ahmedî bi rik û eynat e; ew ji ya xwe nayê xwar. Di dawiyê de xwe bi awayekî digihîne fermandara jin Nesrîn Abudullah û bi vî awayî deriyê Rojava jê re vedibe. Negîn Ahmedî bi rojan û bi mehan li Rojava dimîne dide pey şopa şervanên jin. Piştî sohbetên dûr û dirêj ew û şervanên jin li hev germ dibin û her diçe têkiliyeke dilsoz di navbera wan de ava dibe. Ev yek jî dike ku Negîn Ahmedî weke derhênerekê deriyê xewnên şervanan li xwe veke. 

Belgefilm weke rojnivîskekê diherike

Piştî deriyê xewnan li derhênerê vedibe, filmê wê weke rojnivîskekê diherike, rojnivîskeke ku dibe şahidê rastiyê û hevkariyeke dilsoz. Wekhevî û azadiya ku bi destê jinên şervan li Rojava ava bûye, dike ku derhênera belgefilmê jî li hin tiştan mikur were û îmajeke din ji xwe re ava bike. Ji lewra, ew fêr dibe ku berdêla hin tiştan wisa hêsan nîne û bi rojekê pergalên nû yên ji bo azadiyê û wekheviyê nayên demazirandin.

‘Ez fêr bûm ku rastî ewqasî zelal nîne’

Negîn Ahmedî ji bo kêliyên girtina dîmenên filmê xwe wiha derdibire; “Kemaraya min çawa ku bi xemgîniyê dagirtî be, eynî weke min, weke min xemgîn û bi xeman dagirtî ye”. Wê derheqê belgefilmê de got; “Vê belgefilmê kir ku bikevim pey nasname, hêz û jinbûna xwe ya winda. Min jî weke her kesî ji dûr ve zanîbû ku jinên Kurd sembola hêz û azadiyê ne. Niha di ser xebata min re çend sal derbas bûn û bi riya vê belgefilmê ez fêr bûm ku rastî ewqasî zelal nîne. Me tevî ‘Visit Films’ê serpêhatî û xewnên van jinan anî ziman. Ji ber ku me ev yek pêk anî, ez pirr dilşad im.”

Belgefilma Negîn Ahmedî bi hevkariya welatên Îran, Fransa û Norwecê pêk hatiye. Belgefilmê ji Eli Image, Ava Studios Paris, Spaet Film As û Babel Doc piştgirî girtiye. Çêkerê belgefilmê jî Elaheh Nobakht e. Film sala 2023’an temam bûye û 65 deqîqe ye. 

Negîn Ahmedî di sala 1989’an de li Kezwîna Îranê hatiye dinyayê. Wê li Zanîngeha Îmam Xumeynî ya li Tehranê xwendiye û dîplomaya aborînasiyê wergirtiye. Lê di heman demê de li “Iran Youth Cinema Society” jî di warê sînemayê de perwerde bûye girtiye û filmê “Deriyê Xewnan” filmê wê yê yekem e.