Konferansa Navneteweyî ya salane ya derbarê Yekîtiya Ewropayê, Tirkiye, Rojhilata Navîn û Kurd, ji aliyê Komîsyona Yekîtiya Ewropayê-Tirkiyeyê (EÛTCC) ve bi hevkariya Koma Çep, Greens-European Free Alliance (GREENS/EFA), Tîfaqa Azadiyê ya Sosyalîst û Demokratan (S&D) û Enstîtuya Kurd a Brukselê ve hat lidarxistin.
Konferans pêr di roja xwe ya duyemîn de bi pejirandina encamnameyê bi dawî bû.
Divê Tirkiye êrişan rawestîne
Di encamnameyê de wiha hate gotin;
“Di serê meha Sibatê de erdhejekî wêranker li Tirkiye, Kurdistan û Sûriyeyê çêbû. Hemû bajar hilweşiyan û bi deh hezaran kes jiyana xwe ji dest dan. Konferansa EÛTCC qurbaniyên erdhejê bi bîr tîne. Her wiha bang li Tirkiyeyê hate kirin ku tavilê êrîşên li ser Bakurê Sûriyeyê rawestîne û ambargoya li ser alîkariyên mirovî rake.
Biryara bêçalaktiya leşkerî ku ji ber erdhejê ji aliyê PKK’ê ve hat dayîn, divê duali be. Bêçalaktiya leşkerî û zirarên erdhejê ne tenê encam e, di heman demê de ji bo derbaskirina feraseta dewleta monîst a 100 salî ya Komara Tirkiyeyê û afirandina Komara Demokratîk firsend e.
Divê HDP neyê qedexekirin
Konferansa EÛTCC ji bo yêkîtiya demokrasî û aştiye û li dijî qedexekirina Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) bang li mûxalefetê kir. Divê civaka navneteweyî û bi taybet Yêkîtiya Ewropa û Konseya Ewropayê di tu şert û mercan de qedexekirina duyemîn partiya mûxalefetê ya mezin qebûl neke.
Divê Ocalan bê berdan
Divê Yêkîtiya Ewropa, Konseya Ewropa û bi taybet CPT divê ji bo dawîkirina bêhiqûqiya li Îmraliyê û hevdîtina parêzeran, hemû mekanîzmayan bi kar bînin. Konferansa EÛTCC ji bo çareseriyeke mayînde banga berdana Abdullah Ocalan û ji nû ve destpêkirina diyaloga di navbera dewleta Tirk û PKK’ê de dike.
Divê Rêveberiya Xweser bê nasîn
Ev dîyalog di heman demê de ji bo siberoja Sûriye û Rojhilata Navîn jî girîng e. Ji aliyê civaka navneteweyî ve naskirina Rêveberiya Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê wê bibe pêngavekî girîng. Bi vê re girêdayî konferansa EÛTCC îşaret bi erka dewletan ji bo vegerandina DAÎŞ’îyên girtî û darizandina wan dike.
Divê qetilkirina siyasetmedarên Kurd û bi taybet jin hem li Başûrê Kurdistanê û hem jî li Bakur û Rojhilatê Sûriye bi balafirên bêmirov yên dewleta Tirk, bibe mijara darizandinê.
Gelek dewlet hene ku êrîşên li hemberî Êzîdiyan weke jenosîd nas dikin, divê YE hemû mekanîzmayên xwe yên dîplomatîk û siyasî ji bo pêşîlêgirtina êrîşên balafirên bêmirov ên dewleta Tirk a li dijî Êzidiyan, bixe tevgerê.
Konferansa EÛTCC bang li Neteweyên Yekbûyî, OPCW û Dadgeha Cezayê ya Navneteweyî dike ku li ser sûcên şer ên Tirkiyeyê were bisekinin û lêpirsînên serbixwe bidin destpêkirin.
Yekîtiya Ewropa û Ewropa ji Peymana Lozanê ku beriya 100 salan hate îmzekirin, berpirsiyar in. Konferansa EÛTCC bang li Yekîtiya Ewropa û sazî û dewletên Ewropayê dike ku ji bo pêşîlêgirtina şerê li dijî Kurdan, tedbîrên pêwîst bigirin.
Dirûşmeya ‘Jin jiyan azadî’ nas bikin
Di heman demê de ev daxwaz di çarçoveya protestoyên li Îranê û dirûşmeya “Jin, jiyan, azadî” ku li seranserê cîhanê belav bûye de cih digirin. Konferansa EÛTCC piştevanê gelên Îranê ye ku li dijî desthilata zalim serî radike. EÛTCC bang li civaka navneteweyî dike ku bêyî şîrove vê dirûşmeyê qebûl bike.
NAVEDAN NÛÇEYAN
