Sazmanî Înqilabî u Kurdistan (173)
hsghazi@gmail.com
Ew kongireye biryarnameyekîşî pesind kird ke ew zemanî le bilawkirawey "Sosyalîsm" organî Komelî Sosyalîstekanî Iranî le Urûpa " û her weha le rojnamey "Tûfan" da çap kira [nemir Sedîq Encîrî azer ke nûserî biryarnamekanî kongire bû, duway helbirran le rêberayetî Hîzbî Tûde, legel Komelî Sosyalîste Iranîyekan ke le layengranî Xelîl Melîkî yan xetî sê bûn pêwendî hebû û ew biryarname û belganey Kongirey Duwem dekrê ew bo ew cema'etey nardbê. Hesen Qazî] . Lew kongireye da endamanî pêşkewtûş beşdar bûn, wek ewey ke le biryarnamey nawbiraw da nuxtey pêşkewtûwane û dostayetî hatûwete gorê ke le heman kat da legel hêndêk le xalekanî ew "bername"yey ke her ew kongireye pesindî kird, nakoke. Ew bernameye le ruwangeyekî nasyonalîstî berçawtenganewe nûsrawe ke aştî çînayetî (le naw Kurdan) be binema dadenê û birayetî çînayetî mîlîyete corbecorekanî Iran pêşêl deka.
Ta êsta girûpî corbecor be nawî "Hîzbî Dêmokratî Kurdistan" qiseyan kirdûwe û beyannameyan bilaw kirdûwetewe, belam le rastîda ew hîzbe êsta xawen rêkxistin, rêberayetî û siyasetêkî taqane nîye. Yekgirtinî rasteqîne û jiyandnewey şorişigêraney ew hîzbe diyare le pêwajoy xebatêkî siyasî û boçûnî rexnegirane sebaret be rabirdû heldesûrê. Her wek ewey ke zor le cewananî şorişgêrî ser bew hîzbe lew bawere dan. Belam hêndêk girûpî muhafezekarîş hen ke deyanewê tenê ruwalet biparêzin û be bê boçûnî durust bo ser gîrugriftekan, her tenê yekgirtûyîyekî teşkîlatî saz ken. Be bawerî ême ewe rêgayekî durust nîye.
Wêney Mela Aware le binî nûsrawe Mela Aware çarî direwşawey bizûtnewey şorişgêraney gelî Kurd
Le jêr lapere nûsrawe serkewê rêgay gemarodanî şarekan le ladêyanewe
Bendî duwem –
Xebatî çekdarî ew duwayiyane
"Komîtey şorişgêrî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan" û destipêkirdinî xebatî ew duwayiyane
Hêle serekîyekanî siyasetî rêberayetî xebatî çekdarane
Kame çînekan palpiştî xebatî çekdarane bûn û pêwendî komelanî xellik legel ew xebate
'Emelîyatî "gemaro dan û serkut" le layen dujiminewe û xoragrî gel
Nirxandinêkî hoye nawxoyiyekanî damirkanewey katî xebatî çekdarane
Qonaxî paşekişe
"Komîtey şorrşigêrrî hîzbî dêmokrratî kurdistan" û despêkirdnî xebatî çekdaraney ew dwayyane
Le duway kudetay 28-î Gelawêjî 1332 [19î Ûtî 1953] sitemî hukûmetî nawendî le Kurd ziyatir bû. Be dem serkut kiranî cûlanewey dijî empiryalîstî, cemawer û rêkxirawe pêşkewtûwekan, gelî Kurdîş kewte ber hêrş û pelamarî rêjîmî Şa belam le duway her nekseyek bizûtnewey xoragrî nihênî û rêkxistinekanî xoy rêkxistewe. Her wek le serewe da amajey pê kira desgay faşîstî Şa le salanî duway 28-î Gelawêj ta despêkirdinî xebatî çekdarane dû hêrşî gewrey kirde ser Kurdistan û jimareyekî zorî le heremey xelik, kesayetî, takuteray pêşkewtû û têkoşere azadîxwazekanî xiste zîndanewe yan le zêd û warî xoyan dûrî kirdnewe. Le helumercêkî awa da bû ke çend rûnakbîrî Kurd ke le zanko û xwêndingey amadeyî dersyan dexwênd yan tewawyan kird bû, be hîway ewey ke be bûnî raperîn le Kurdistanî Iraq, bituwanin lewê wekû pêgeyek bo kar kirdin le Iran kelik werbigrin, çûne ew herême û le naw ewane da şehîdanî qaremanî wek Simayîl Şerîfzade û 'Ebdula Mu'înîş hebûn. Kadrekanî dîkey Hîzbî Dêmokratî Kurdistanî Iran wekû Suleyman Mu'înî (Fayiq) , Mela Aware, Qadir Şerîf, Ehmed Tofîq, Emîr Qazî û îdîş lew serubende da le Kurdistanî Iraq bûn yan hatin bo ewê. Iranîyekan le dewrî yek kobûnewe belam be rûnî be dû bal dabeş dekran ke be leber çawgirtnî helwêstyan le ast yektirî ewan naw denêyn çep û rast û ew hêlaney ke sebaret be dû balî hîzb le serewe da basman kird lêreş her wa bû.firakisyonî rast gwêrrayelî Mela Mistefa bû û le layen wîyewe piştîwanîşî lê dekra, balekey dîke be dem rewtî kongirey duwemî Hîzbî Dêmokrat û le duway ew wekû Komîtey Şorişgêr xoy rêk xist û Fayiq û 'Ebdula Mu'înîş legelî kewtin. Ewane be kelik wergirtin le piştî cebhe le Iraq, hatûçûyan dekird bo Iran û le Kurdistanî Iran karî teblîxatî û teşkîlatîyan dekird. Mela mistefa Barzanî kem kem be aşkira le dewletî Iran nizîk bûwewe. Pisporan û rawêjkare Iranî û Îsraîlîyekan û memûrekanî sazmanî emnîyet [Sawak, desgay sîxurrî Şa, amadekar] rêyan der kird bo naw hêzekanî Mela Mistefa û hêndêk car be kirdewe rêberayetî 'emelîyatekanyan dexiste dest xoyan. Mela Mistefa yarmetî malî dewletî Iranî wedest hêna wekû pare û çek û htd. Birîndarekanî le nexoşxanekanî Serdeşt, Kirmaşan û Taran mudawa dekran. Pişûdan, hesanewe û rêgay pêwendî ewan legel derewe hemûy be rêgay Iran da bû. Le beranber ewe da hukûmetî Iran daway le Mela Mistafa kird yekem îznî çalakî le Kurdistanî Iran neda be hîç kes, dûhem Kurde Iranîyekan (betaybetî kadre siyasîyekan)î ke lewên radestî dewletî Iran bikrênewe, sêyem eger pêwîst bê le hêzekanî Mela Mistefa le naw Iran da wek çirîkî dewletî kelik werbigîrê. Mela Mistefa ewaney qibûl kird û be duway ewe da ew Kurde Iranîyaney ke le nawçey jêr deselatî wîda bûn kewtne ber guşar û palepesto. Hatûçûyan berteng kira, yan dûr xiranewe yan kewtne jêr çawedêrî û çend kesîş radestî Iran kiran û hêndêkîş kûjran. Balî rast beşêweyekî helperistane mil bo Mela Mistefa radekêşê û lewê mal dadenê û bew pêye leber ewey metirsîyekîş nebûwe bo ser Iran, radestî Iran nakrê û le ciyatyan guşarî here ziyatir dexrête ser balî çep. Lew serubende daye ke Şerîfzade le namekey xoyda denûsê " ... Lêre guşarman zor le sere û tehemûl nakrê " (Starey Sorx – jimarey yekem) bew pêye pêşkewtûtirîn takutera, le jêr nawî Komîtey Şorişgêrî Hîzbî Dêmokratî Kurdistanî Iran deçne Iran ta le penay çek da bituwanin dirêje biden be karî rêk xistin û teblîxatî xoyan. Le Iran despêkirdinî dewrey taze, yanî çalakî çekdarane î Komîtey Şorişgêrî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan le layen xelkewe pêşwazî lê dekrê. Sereray helumercî sext, nebûnî piştî cebhe, palepestoy Barzanî le lay Iraqewe û dewletî Iran lew lawe, jimarey kemî têkoşeran be xêrayî ziyad deka. Le nawçey Bakûrî Rojawa girûpî Mirad Şîrêjî legel dekewê. Şikakekan pêwendîyan pêwe deken. Cemawerî werzêran yarmetîyan deden. Nizîkey salêk tê naperê û raperîn le ser yek debête xawen 150 – 200 partîzan ke çekî cor be coryan hebûwe. Ew xebate be derecey yekem Fayiq, Mela Aware û yek dû kesî dîke rêberayetîyan dekird.
Dirêjey heye…
