Li gorî dosyaya Antonia Ratti ya di National Geographicê de weşandî, mirov dikare şaristaniya kevnar a nêzî bajarê Cîroft ê li Ostana Kermanê li Îranê, ji şaristaniyên Kevnar ên Mezopotamyayê bihesibîne.
Ev şaristanî jî sala 2002´yan hêdî hêdî hatibû nasîn. Piştî lehiyekê, sala 2001´ê qaçaxçiyan gelek berhemên kevnar ên weke xişir, sîleh, seramîk, tas û textikên lîstikan ên li ser wan fîgurên mirov û heywanan hebûn, xistin bazara antîkayan.
Polêsê Îranê sala 2002´yan derxist holê ku komek qaçaxçiyan lodekî mezin hazir kiriye da ku bifiroşin seranserê dinyayê.
Ev berhem ji Geliyê Çemê Halîl, nêzî bajarê Cîroft bûn.
Destpêka sala 2001´ê lehiyekê kiribû ku goristaneke antîk derkeve holê. Xelkê deverê û qaçaxçiyên berhemên dîrokî jî ew der zûzûka talan kiribû.
Piştî lêkolîn û erdkolanên arkeolojîk derket holê ku şaristaniya li vir, hema hema 5 hezar salî bûye, yanî ji serdema brozê bûye.
Piştî kolanên arkeolojîk ên sala 2003´yan du girên ji hev qederê kîlometreyek û nîvê dûr, nêzî goristanê hatin dîtin. Yek ji van perestgehek bû, yê din jî hesarek bû. Lêkoler bawer dikin meydana fereh a di navbera wan de bajarek bûye. Li gorî vê di hezarsala sisiyan a beriya mîladê de Cîroft navendeke bajarvaniyê ya deverê ye.
Di berheman de derdikeve holê ku mîta tofanê li cem wan jî heye ku gelekî dişibe efsaneya Gilgameş a Sumeran. Tiştên dişibin hev ewqas gelek in ku hin lêkoler dibêjin, navenda şaristaniya Mezopotamyayê berferehtir bûye.
Li vir lewhayên kîlî jî hatin dîtin; nivîsên li ser wan du reng in. Yek jê dişibe nivîsa Elamî ya lînear. Ya din bi formên geometrîk e û berê nehatiye dîtin.
Lêkoler difikirin, dibe ku navenda şaristaniya Cîroft, Aratta be. Di helbestên Sumerî de bi dewlemendiya wê behsa Arattayê tê kirin.
NAVENDA NÛÇEYAN
parvê bike
Nûçeyên ku dikare bala we bikşîne
