Sazmanî Înqilabî u Kurdistan(144)
Yadaştî: Ref'etî Mela, Roje temawîyekan, pêdaçûnewe û dariştnewey 'Ebdulkerîm Mehmûd, Çapxaney Karo, salî 2008. Laperrey 23
Helqey roşinbîrî
Kotayî salî 1968 helqey roşinbîrî be hawkarî çend biraderêkî (Sazmanî Înqilabî Iran) ke wek penahendey siyasî le şaroçkey Bekreco bûn, destî pêkird. Hendêk car ew biraderane cige le Bekreco le baregay govarî Rizgarî daenîştin yan le malî hendêk lew biraderaney beşdar bûn. Mam Celal lêpirsrawî ew helqane bû, ewaney be hemîşeyî lew helqe roşinbîryane da beşdarîyan ekird:
Newşîrwan Mistefa Emîn, Mehmûdî Mela 'Êzet, Fuad Qeredaxî, Teha Tofîq, Fuad Mela Mehmûd, Mihemed Hacî Tahir, Ref'etî Mela, Heme Çawşîn, Simko Fethula, hawrrêyanî Sazmanî Înqlabî, Dr. Îbrahîm, Şêx Mehmûd (Bile Reş) û 'Arif Kerîm hawbeşyan ekird. Eme le Kurdistan da hengawêkî seretayî bû bo durustkirdinî rêkxirawêkî Marksî – Lênînî, paşan (Komeley Rencderan)î lê pêkhêbinra.
----
Fereydûn 'Ebdulqadir, Helo Sûrekanî Qendîl
* Her le Iranewe û le hawînî salî 1968 da, desteyek le têkoşerekanî rêkxirawêkî Iranî şorişgêr ke nawî “Sazmanî Înqilabî Hîzbî Tûdey Iran” bû, hatne Kurdistanî Başûr û le Silêmanî û le Bekreco û Helebce destyan be çalakî kird!
Ew rêkxirawe le rîşe da Tûdeyî û le “Hîzbî Tûdey Iran” da bûn! Belam sebaret be siyasetî rastrewî sazişkaraney serkirdayetî “Hîzbî Tûde” û paşkoyetî ew hîzbe bo siyasetekanî Sovyet û Hîzbî Komonîstî Şûrewî, bê hîwa û narazî bûn! Boye desteyek le têkoşere lawekanyan lew siyasete helgeranewe û rêkxirawêkî şorişgêrî çepyan pêkhêna, ke zortir wek dirêjederî ew xwêndkare şorişgêrane wa bû, ke le rîzî Konfêdrasyonî Xwêndkaranî Iranî le Ewrûpa kewtibûne xulyay bîrî çep û boçûnekanî “Mao Tsîtung”! Têkoşere diyarekanî ewaneş birîtîbûn le “Kûrişî Laşayî” ke pizişkêkî derçûy zankoyekî Elmaniya bû. Dr. 'Elî Sadiqî, ke emîşyan dukturay le fîzîkî etomî da hebû le Jênêv dersî tewaw kirdbû. Siyaweşî Parsanejad, ewîş her pizîşk bû, Irecî Keşkolî, ke kurî serok tîreyekî hozî Qeşqayî bû. 'Etay Keşkolî, ewîş le xizmanî Irec bû. Muhsînî Xatemî, ewîş her le Ewrûpa xwêndinî zankoy tewaw kirdbû. Xusrewî Sefayî ke endazyarî telar sazî le Romay Îtalya xwêndbû. Çend kesêkî tir be nawekanî Muhsînî Rîzwanî, Ferîdûn Keşawerz, Perwîzî Wa'îzzadey Mercanî, Bîjenî Qedîmî, Mehmûd Muqedem û Behmen Qeşqayî û Perwîz Nîkxah. Zorbey ewane le Çîn û le Kuba û le Elbaniya, ya dersyan xwêndbû ya meşqî serbazîyan kirdbû! Komelê kesî zîrek û be tuwana bûn, ke zor car konfirans û kobûnewe şarawekanyan le Tîranay Elbaniya û le Îtalya encam deda! Çunke Fereydûnî Keşawerz hawrêy katî xwêndinî Enwer Xoce bû, ke le zankoy Mosko bûn. Boye, le Tîrana kar asanî zoryan bo dekra! Ewaney hatne Kurdistanî Başûr bo lay Mam Celal, Kûrişî Laşayî, ke nawî Dr. Celalî le xo nabû, ewanî trîş Irec, kak Îsma'îl û 'Eta, nawî Mirad û 'Elî Sadiqî, nawî Mamosta Îbrahîmî le xo nabû! Be bîr û bawerî baweryan be ramanî Mao Tsîtung hebû, dersî tîorî û partîzanyan bû. Le tegbîrî ewe da bûn, çon le Iran dest be xebatî çekdarane û cengî gel biken! Her lew rojgarane da le Iran culanewey rewtî çep le helçûn û dengdaneweyekî başda bû. Çendîn rêkxirawî tirî wekû “Tofan” û “Girûpî Felestîn” durust bubûn. Ke duwatir hendêk le serkirdekanyan wekû Şukrula Paknejad, Bihrûz û Husên Riyahî, 'Elî Rezay Rezayî, 'Ebas Sabîrî û Rîzwanî Ce'ferî, çûne rîzî Sazmanî Înqilabîyewe! Her çende le duwayîda rûdawekanî ew deme xirap hatne pêşewe û le encamî ew helûmercey ew kate da, dû kes lew serkirdane le layen sazmanî Sawak ewe gîran! Sazmanî Sawak, kurte nawî – dezgay emnî û zanyarî Iran – bû! Dezgayekî zebelahî bed nawî şaî Iran bû , her dem be hawkarî dezga sîxurîyekanî Emrîka be şwên kesanî çep û marksîda degeran! Em dezgaye le paş eşkencedanêkî zor ew têkoşere çeprewaney da, be dadga. Şukrula Paknejad, le bergirî xoyda be corêkî ewto rewan û cuwan û azayane beramber dadga hate go ke qisekanî le duwayîda le şêwey namîlkeyekda çapkirabûn. Sedanî wek ême be tasuq destman dekewit û be şewqewe demanxwêndewe!
Celal Tallebanî, emaney be hoy Îsma'îlî Şerîfzade we nasî û girtinye xoy. Lay hukumetî Iraq way nîşan da, ke emane efserî Iranî û têkoşerî dijî şaî Iranin! Le salî 1968 be duwawe nakokî Iran û Iraq roj be roj tûndtir debû. Rijêmî Iraq Cenerral Teymûrî Bextiyar û Ceneral Penahyanî le Bexda ragirtibû, piştîwanî dekirdin û hewlî be hêzkirdinî dedan, cige lewey wek kartêkî guşar be karî dehênan, ta endazeyekîş dilî pê xoş kirdbûn.
Dirêjey heye…
hsghazi@gmail.com
