‘’Xewna Gurcistanê’’ ya duyemîn

Kurdistan LEZGIYEVA nivîsand —

Sêşem 8 Cotmeh 2024 - 00:49

Di sala 2012’an de, navê partîya Xewna Gurcistanê, ne bi gotin, lê bi kiryar, behsa hêviya rizgarkirina komarê ji bindestiya dîndarên siyasî û serkeftina demokrasî û serweriya qanûnê dikir. Xewn bi xilasbûna ji desthilatdariya Mikhail Saakaşvili û hevalên wî hate rastkirin, bi şertê ku piştî wan hikûmetek aqilmendtir were ser desthilatdariyê. Bi rastî jî, xewna Gurcistanê ya jiyanek civakî û aborî ya tendurist heşt sal e ku bi domdarî pêk hat. Ji bilî bidawîkirina dek û dolabên dewletê yên li dijî karsaziyê, ji nû ve destpêkirina têkiliyên bazirganiyê yên bi Rûsyayê re di vê yekê de rolek sereke lîst. Ji bo Gurcistanê, ev salên herî aram bûn ji destpêka sedsala 21’an vir ve, dema ku mirovên li welêt bi tenê dijiyan û pere qezenc dikirin, bêyî tirsa ji ewlehiya xwe û bêyî serhildanên civakî-siyasî.

"Xeyal" rêbernameyên "Tevgera Neteweyî ya Yekbûyî" ji bo entegrasyona berfireh a Gurcistanê di Yekîtiya Ewropî û NATO de kopî kir û nêrîna pêşiyên xwe li ser Abhazya û Osetya Başûr wekî beşek ji axa Gurcistanê parast û tenê prensîba dîplomatîk zêde kir. "Lihevkirina li ser prensibên gengaz", bi ‘’saya’’ wê hevkariya aborî û geştên asayî yên bi Rûsyayê re hatin vegerandin. Ji dawîya sala 2012’an ve, Gurcistanê hewl da ku xwe ji hemû serhildanên siyasî yên li navçe û cîhanê vekişîne, bi giranî li ser têkiliyên aborî yên biyanî û reformên navxweyî, ku li gorî bernameyên endamtiya Yekîtiya Ewropî hewce bûn bisekîne. Ji ber vê yekê, ji aliyekê ve, ji destpêka zextên cezayan li ser Federasyona Rûsyayê di sala 2014’an de, Tiblîsê yek cezayên dijî Rûsyayê bi serê xwe neanî û bi her awayî hewl da ku beşdariya di qedexeyên rojavayî de kêm bike.

Bi awayekî fermî, Komîsyona Ewropî serkeftinên reformên Gurcistanê di çarçoveya bernameyên Yekîtiya Ewropî de destnîşan kir, lê di heman demê de destnîşan kir ku Tbîlîsî car bi car red dike ku bibe nûnerê bandora rojavayî li herêma Kafkasya Başûr ku cîranê Rûsyayê ye. Rayedarên Gurcistanê ji vê rastiyê derketin ku berjewendiyên neteweyî prensîba nedestwerdana di rûbirûbûna di navbera lîstikvanên herî mezin ên cîhanê de ferz dike.

Piştî hilbijartinên parlemanî yên sala 2020’an, eşkere bû ku koma Bidzina Ivanishvili dijminekî din ê siyasî heye, ji partiya Saakaşvili pir bi hêztir û ji aliyekê neçaverêkirî ve êrîşî dewleta Gurcistanê dike. Daxwaza Yekîtiya Ewropî ya vegerandina Tevgera Neteweyî ya Yekbûyî û Mikhail Saakaşvili ji bo serokatiya Gurcistanê, piştî ku ji Xewna Gurcistanê û Bidzina Ivanishvili xilas bû, alternatîfek ultîmatomê pêşkêşî rayedarên Gurcistanê kir: an dev jê berde an şer bike.

Bidzina Ivanishvili, ku di 30’ê Kanûna 2023’an de bi awayekî fermî vegerîya siyaseta Gurcistanê wek serokê rûmetê yê Xewna Gurcistanê, vê dawî bi tundî gotinên xwe tundtir kir û hilbijartinên bê yên parlemanê wek şerekî diyarker di navbera başî û xerabiyê de li komarê, li ser encamê got ku pêşeroj dê girêdayî dewletan be. Di vî warî de alternatîfa ultîmatomê ya “an dev jê berde, an jî şer bike” niha li pêşberî Tevgera Neteweyî ya Yekbûyî ye. Ne partî bi xwe û ne jî hevbendiya opozîsyonê ya ku ew dicivîne şansê serketina hilbijartinên parlemanî tune ye, lê şansek teorîkî heye ku rê nede Xewna Gurcistanê piraniya destûrî bidest bixe.

Xewna Gurcistanê bi dirûşmeyek nû bi armanca bidestxistina sempatiya hilbijêran derket. Bidzina Ivanishvili got ku rêveberîya niha ya Gurcistanê piştî hilbijartinan dê berpirsiyarên şerê pênc-rojî yê sala 2008’an bên darizandin û kesên berpirs lêborînê bixwazin” ji gelê Osetyaya Başûr ji ber tehrîkkirina çalakiyên leşkerî û dê her tiştî bike da ku rûbirûbûna demdirêj bi ”efûkirin û lihevhatina hevbeş a dîrokî” bi dawî bibe.

Ji ber vê yekê, ne hewce ye ku di dîroka Gurcistanê de hestek baş ji bo Osetyaya Başûr were hêvî kirin. Xewna Gurcistanê dê tenê hewil bide ku wekîlên rojavayî yên Gurcistanê û yên wî bên parastin û heya niha wek tê dîtin rewş di berjewendiya partiya desthilatdar de ye. Xewna Gurcistanê ya duyemîn ber bi cihbûnê ve diçe.

parvê bike

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Mafên belavkirinê parastî ne.